Ey Reqîb

ئەی ڕەقیب

English: O Enemy! (Ay Raqeeb)
Ey Reqîb
Flag of Kurdistan
National anthem of  Republic of Mahabad (1946)  Iraqi Kurdistan
Lyrics	Dildar, 1938

Ey Reqîb (Central Kurdish: ئەی ڕەقیب‎, Kurdish pronunciation: [ˈɛj raqiːb]) is the Kurdish national anthem.^[1] It was written by the Kurdish poet and political activist, Dildar in 1938, while in jail. "Ey Reqîb" means "O Enemy!" or "Hey Enemy!", in reference to the jail guards in the prison where Dildar was held and tortured and who also symbolized the occupying countries of Turkey, Iraq and Syria. The song was originally written in Sorani Kurdish but nowadays it is sung in both the Sorani and the Kurmanji dialects. In 1946, the song was adopted as the official anthem of the Kurdistan Republic of Mahabad, a short-lived Kurdish republic of the 20th century in Iran that lasted for a year.^[2] The song alludes to revolutionary socialism and mythical Kurdish history, and is usually performed in a traditional style (as opposed to a Western-style band).

“Ey Reqîb” has been adopted by the Kurdistan Regional Government as the official national anthem of the Iraqi Kurdistan.^[3]

Lyrics

Many lines are repeated in order to follow the rhythmic composition.

Central Kurdish (Official lyrics)

Perso-Arabic script	Latin script	Yekgirtú
ئەی رەقیب ھەر ماوە قەومی کورد زمان، نایشکێنێ دانەریی تۆپی زەمان. کەس نەڵێ کورد مردووە، کورد زیندووه، زیندوە قەت نانەوێ ئاڵاکەمان.   لاوی کورد ھەستایە سەرپێ وەک دلێر، تا بە خوێن نەخشی بکا تاجی ژیان. کەس نەڵێ کورد مردووە، کورد زیندووه، زیندوە قەت نانەوێ ئاڵاکەمان.   ئێمە رۆڵەی میدیا و کەیخوسرەوین، دینمان، ئایینمان ھەر نیشتمان کەس نەڵێ کورد مردووە، کورد زیندووه، زیندوە قەت نانەوێ ئاڵاکەمان.   ئێمە ڕۆڵەی ڕەنگی سوور و شۆڕشین، سەیری کە خوێناوییە ڕابردوومان. کەس نەڵێ کورد مردووە، کورد زیندووه، زیندوە قەت نانەوێ ئاڵاکەمان.   لاوی کورد ھەر ‌حازر و ئامادەیه، گیان فیدایە، گیان فیدا، ھەر گیان فیدا. کەس نەڵێ کورد مردووە، کورد زیندووه، زیندوە قەت نانەوێ ئاڵاکەمان. –دڵدار	Ey raqîb her mawe qewmî kurd ziman, Nay şikên danery topî zeman. Kes nellê kurd mirduwe, kurd zînduwe, Zînduwe qet nanewê allakeman.   Lawî kurd hestaye ser pê wek dilêr, Ta be xwên nexşî deka tacî jiyan. Kes nellê kurd mirduwe, kurd zînduwe, Zînduwe qet nanewê allakeman.   Ême rolley Midya u Keyxusrewîn, Dînman, ayînman her Kurdistan Kes nellê kurd mirduwe, kurd zînduwe, Zînduwe qet nanewê allakeman.   Ême rolley rengî sûr u şorrişîn, Seyrîke xwênawiya raburdûman. Kes nellê kurd mirduwe, kurd zînduwe, Zînduwe qet nanewê allakeman.   Lawî kurdî hazir u amadeye, Giyan fîdane, giyan fîda, her giyanfîda. Kes nellê Kurd mirduwe, kurd zînduwe, Zînduwe qet nanewê allakeman. –Dildar	Ey raqíb her mawe qewmí kurd ziman, Nay shikén danery topí zeman. Kes nellé kurd mirduwe, kurd zínduwe, Zínduwe qet nanewé allakeman.   Lawí kurd hestaye ser pé wek dilér, Ta be xwén nexshí deka tají jhiyan. Kes nellé kurd mirduwe, kurd zínduwe, Zínduwe qet nanewé allakeman.   Éme rolley Midya u Keyxusrewín, Dínman, ayínman her Kurdistan Kes nellé kurd mirduwe, kurd zínduwe, Zínduwe qet nanewé allakeman.   Éme rolley rengí súr u shorrishín, Seyríke xwénawiya raburdúman. Kes nellé kurd mirduwe, kurd zínduwe, Zínduwe qet nanewé allakeman.   Lawí kurdí hazir u amadeye, Giyan fídane, giyan fída, her giyanfída. Kes nellé kurd mirduwe, kurd zínduwe, Zínduwe qet nanewé allakeman. –Dildar

Northern Kurdish

Latin script (Hawar alphabet)	Yekgirtú	Perso-Arabic script	Cyrillic script (historical)
Ey reqîb her maye qewmê Kurd ziman Naşikê û danayê topê zeman. Kes nebê Kurd dimirin, Kurd jîn dibin. Jîn dibin qet nakeve ala Kurdan.   Em xortên rengê sor û şoreşin Seyr bike xwîna dîyan me da rijand. Kes nebê Kurd dimirin, Kurd jîn dibin. Jîn dibin qet nakeve ala Kurdan.   Em xortên Medya û Keyxusrewin Dîn îman û ayînman, her niştiman. Dîn îman û ayînman, Kurd û Kurdistan. Kes nebê Kurd dimirin, Kurd jîn dibin. Jîn dibin qet nakeve ala Kurdan.   Lawê Kurd rabûye ser pê wek şêran Ta bixwîn nexşîn bike tacî jiyan. Kes nebê Kurd dimirin, Kurd jîn dibin. Jîn dibin qet nakeve ala Kurdan.   Xortên nûh tev hazir û amade ne Can fîda ne can fîda, her can fîda. Kes nebê Kurd dimirin, Kurd jîn dibin. Jîn dibin qet nakeve ala Kurdan.	Ey reqíb her maye qewmé Kurd ziman Nashiké ú danayé topé zeman. Kes nebé Kurd dimirin, Kurd jhín dibin. Jhín dibin qet nakeve ala Kurdan.   Em xortén rengé sor ú shoreshin Seyr bike xwína díyan me da rijand. Kes nebé Kurd dimirin, Kurd jhín dibin. Jhín dibin qet nakeve ala Kurdan.   Em xortén Medya ú Keyxusrewin Dín íman ú ayínman, her nishtiman. Dín íman ú ayínman, Kurd ú Kurdistan. Kes nebé Kurd dimirin, Kurd jhín dibin. Jhín dibin qet nakeve ala Kurdan.   Lawé Kurd rabúye ser pé wek shéran Ta bixwín nexshín bike tají jhiyan. Kes nebé Kurd dimirin, Kurd jhín dibin. Jhín dibin qet nakeve ala Kurdan.   Xortén núh tev hazir ú amade ne Jan fída ne jan fída, her jan fída. Kes nebé Kurd dimirin, Kurd jhín dibin. Jhín dibin qet nakeve ala Kurdan.	ئەی رەقیب ھەر، مایە قەومێ کورد زمان ناشکێ و دانایێ ب تۆپێ زەمان. کەس نەبێ کورد دمرن، کورد ژین دبن. ژین دبن قەت ناکەڤێ ئالا کوردان.   ئەم خۆرتێن رەنگێ سۆر و شۆرەشن سەیر بکە خوینا دییان مە دا رژاند. کەس نەبێ کورد دمرن، کورد ژین دبن. ژین دبن قەت ناکەڤێ ئالا کوردان.   ئەم خۆرتێن میدیا و کەیخوسرەوین دین ئیمان و ئایینمان، ھەر نشتیمان. دین ئیمان و ئایینمان، کورد و کوردستان. کەس نەبێ کورد دمرن، کورد ژین دبن. ژین دبن قەت ناکەڤێ ئالا کوردان.   لاوێ کورد رابوویە سەر پێ وەک شێران تا ب خوین نەخشین بکە تاجێ ژیان. کەس نەبێ کورد دمرن، کورد ژین دبن. ژین دبن قەت ناکەڤێ ئالا کوردان.   خۆرتێ نوح تەڤ حازر و ئامادەنە جان فیدا نە، جان فیدا، ھەر جان فیدا. کەس نەبێ کورد دمرن، کورد ژین دبن. ژین دبن قەت ناکەڤێ ئالا کوردان.	Әй рәԛиб һәр, майә ԛәԝме Кӧрд зьман Нашьке у данайэ топе зәман. Кәс нәбе Кӧрд дьмьрьн, Кӧрд жин дьбьн. Жин дьбьн ԛәт накәве ала Кӧрдан.   Әм хортен рәнге сор у шорәшьн Сәйр бькә хԝина дийан мә да рьжанд. Кәс нәбе Кӧрд дьмьрьн, Кӧрд жин дьбьн. Жин дьбьн ԛәт накәве ала Кӧрдан.   Әм хортен Мәдйа у Кәйхӧсрәԝин Дин иман у айинман, һәр ньштиман. Дин иман y айинман, Кӧрд у Кӧрдьстан. Кәс нәбе Кӧрд дьмьрьн, Кӧрд жин дьбьн. Жин дьбьн ԛәт накәве ала Кӧрдан.   Лаԝе Кӧрд рабуйэ сәр пе ԝәк шеран Та бьхԝин нәхшин бькә тащи жийан. Кәс нәбе Кӧрд дьмьрьн, Кӧрд жин дьбьн. Жин дьбьн ԛәт накәве ала Кӧрдан!   Хортен нуһ тәв һазьр у амадә нә Щан фида нә щан фида, һәр щан фида. Кәс нәбе Кӧрд дьмьрьн, Кӧрд жин дьбьн. Жин дьбьн ԛәт накәве ала Кӧрдан!

Southern Kurdish

Perso-Arabic script	Latin script	Yekgirtú
ئه‌ێ ڕه‌قیب هه‌ر ماگه‌ قه‌وم کورد زوان نیه‌شکنێگه‌ێ گه‌ردش چه‌رخ زه‌مان که‌س نه‌ۊشێ کورد مردگه‌، کورد زینگه‌ زینگه‌ هه‌ر ئه‌و شه‌کێ ئاڵاگه‌مان   ئیمه‌ ڕووڵه‌ێ ڕه‌نگ سوور و شووڕشیم سه‌یرێ که‌ خۊناویه‌ وێه‌رده‌مان که‌س نه‌ۊشێ کورد مردگه‌، کورد زینگه‌ زینگه‌ هه‌ر ئه‌و شه‌کێ ئاڵاگه‌مان   ڕووڵگ کورد هه‌ڵساسه‌ پا وێنه‌ێ دلێر تا وه‌ خۊن ڕه‌نگین بکه‌ێ تاج ژیان که‌س نه‌ۊشێ کورد مردگه‌، کورد زینگه‌ زینگه‌ هه‌ر ئه‌و شه‌کێ ئاڵاگه‌مان   ئیمه‌ ڕووڵه‌ێ میدیا و که‌ێخه‌سره‌ویم دینمان ئایینمان هەر نیشتمان که‌س نه‌ۊشێ کورد مردگه‌، کورد زینگه‌ زینگه‌ هه‌ر ئه‌و شه‌کێ ئاڵاگه‌مان   ڕووڵگ کورد هه‌ر حارز و ئاماده‌ێه‌ گیان فه‌داێه‌، گیان فه‌داێه‌، گیان فه‌دا که‌س نه‌ۊشێ کورد مردگه‌، کورد زینگه‌ زینگه‌ هه‌ر ئه‌و شه‌کێ ئاڵاگه‌مان	Ey reqîb her mage qewmi kurd ziwan Niyeşkinêgey gerdişi çerxi zeman Kes neüşê kurd mirdige, kurd zînige Zînige her ewşekê ałageman   Îme rûłey rengi sûr u şûrişîm Seyrî ke xünawîye wiyerdeman Kes neüşê kurd mirdige, kurd zînige Zînige her ewşekê ałageman   Rûłigi kurd hełsase pa wêney dilêr Ta we xün rengîn bikey taci jiyan Kes neüşê kurd mirdige, kurd zînige Zînige her ewşekê ałageman   Îme rûłey mîdiya u keyxesrewîm Dîniman ayîniman her nîştiman Kes neüşê kurd mirdige, kurd zînige Zînige her ewşekê ałageman   Rûłigi kurd her hazir u amadeye Giyan fedaye, giyan fedaye, giyan feda Kes neüşê kurd mirdige, kurd zînige Zînige her ewşekê ałageman	Ey reqíb her mage qewmi kurd ziwan Niyeshkinégey gerdishi cerxi zeman Kes neüshé kurd mirdige, kurd zínige Zínige her ewsheké allageman   Íme rúlley rengi súr u shúrishím Seyrí ke xünawíye wiyerdeman Kes neüshé kurd mirdige, kurd zínige Zínige her ewsheké allageman   Rílligi kurd hellsase pa wéney dilér Ta we xün rengín bikey taji jhiyan Kes neüshé kurd mirdige, kurd zínige Zínige her ewsheké allageman   Íme rúlley mídiya u keyxesrewím Díniman ayíniman her níshtiman Kes neüshé kurd mirdige, kurd zínige Zínige her ewsheké allageman   Rúlligi kurd her hazir u amadeye Giyan fedaye, giyan fedaye, giyan feda Kes neüshé kurd mirdige, kurd zínige Zínige her ewsheké allageman

Zazakî dialect

Latin script	Yekgirtú	Perso-Arabic script
Ey reqîb her mendo qewmê kurdziwanî Nêşikîno, nêkuwno bi topa zemanî Kes mevajo kurd mireno, kurd cuyîno Cuyîno, qet nêna war beyraqa ma   Lajê kurdî vaşto ra payan fênda çêran Ta bi gonî bineqişne tacê cuyane Kes mevajo kurd mireno, kurd cuyîno Cuyîno, qet nêna war beyraqa ma   Ma domanê Medya û Keyxusrew îme Dîn îman, ayînê ma her welat o Kes mevajo kurd mireno, kurd cuyîno Cuyîno, qet nêna war beyraqa ma   Ma domanê rengê sûr û şoreş îme Temaşeke, gonin o ravêrdeyê ma Kes mevajo kurd mireno, kurd cuyîno Cuyîno, qet nêna war beyraqa ma   Lajê kurdî her hazir û amade yo Canfeda yo canfeda, her canfeda Kes mevajo kurd mireno, kurd cuyîno Cuyîno, qet nêna war beyraqa ma	Ey reqíb her mendo qewmé kurdziwaní Néshikíno, nékuwno bi topa zemaní Kes mevajho kurd mireno, kurd juyíno Juyíno, qet néna war beyraqa ma   Lajhé kurdí vashto ra payan fénda céran Ta bi goní bineqishne tajé juyane Kes mevajho kurd mireno, kurd juyíno Juyíno, qet néna war beyraqa ma   Ma domané Medya ú Keyxusrew íme Dín íman, ayíné ma her welat o Kes mevajho kurd mireno, kurd juyíno Juyíno, qet néna war beyraqa ma   Ma domané rengé súr ú shoresh íme Temasheke, gonin o ravérdeyé ma Kes mevajho kurd mireno, kurd juyíno Juyíno, qet néna war beyraqa ma   Lajhé kurdí her hazir ú amade yo Janfeda yo janfeda, her janfeda Kes mevajho kurd mireno, kurd juyíno Juyíno, qet néna war beyraqa ma	ئەی ڕەقیب ھەر مەندۆ قەومێ کوردزوانی نێشکینۆ، نێکوونۆ ب تۆپا زەمانی کەس مەڤاژۆ کورد مرەنۆ، کورد جویینۆ جویینۆ، قەت نێنا وار بەیراقا ما   ما دۆمانێ رەنگێ سوور و شۆرەش ئیمە تەماشەکە، گۆنن ئۆ راڤێردەیێ ما کەس مەڤاژۆ کورد مرەنۆ، کورد جویینۆ جویینۆ، قەت نێنا وار بەیراقا ما   لاژێ کوردی ڤاشتۆ را پایان فێندا چێران تا ب گۆنی بنەقشنە تاجێ جویانە کەس مەڤاژۆ کورد مرەنۆ، کورد جویینۆ جویینۆ، قەت نێنا وار بەیراقا ما   ما دۆمانێ مەدیا و کەیخوسرەو ئیمە دین ئیمان، ئایینێ ما ھەر وەلات ئۆ کەس مەڤاژۆ کورد مرەنۆ، کورد جویینۆ جویینۆ، قەت نێنا وار بەیراقا ما   لاژێ کوردی ھەر ھازر و ئامادە یۆ جانفەدا یۆ جانفەدا، ھەر جانفەدا کەس مەڤاژۆ کورد مرەنۆ، کورد جویینۆ جویینۆ، قەت نێنا وار بەیراقا ما

Hewramî dialect

Latin script	Yekgirtú	Perso-Arabic script
Ey reqîb her, menen mîlletî kurd ziwan Nimemarroyçiş, cimnerî, çerxî zeman Kes newaço kurd merden, kurd her zînnen Zînnênew qet menamyore allakêman   Ême rollê rengê sûrê û şorrişî Bidye çin winallînen, wiyerdeman Kes newaço kurd merden, kurd her zînnen Zînnênew qet menamyore allakêman   Mîlletu kurdî hurzawe seru, pay Be winêş nexşîn kero tacew jîway Kes newaço kurd merden, kurd her zînnen Zînnênew qet menamyore allakêman   Ême rollê, mîdyaw keyxusrewî Dîn û ayînç, parêznaş, nîştiman Kes newaço kurd merden, kurd her zînnen Zînnênew qet menamyore allakêman   Mîlletu kurdî, amadew haziren Gyan fîdan û gyan fîda, her gyan fîda Kes newaço kurd merden, kurd her zînnen Zînnênew qet menamyore allakêman	Ey reqíb her, menen mílletí kurd ziwan Nimemarroycish, jimnerí, cerxí zeman Kes newaco kurd merden, kurd her zínnen Zínnénew qet menamyore allakéman   Éme rollé rengé súré ú shorrishí Bidye cin winallínen, wiyerdeman Kes newaco kurd merden, kurd her zínnen Zínnénew qet menamyore allakéman   Mílletu kurdí hurzawe seru, pay Be winésh nexshín kero tajew jhíway Kes newaco kurd merden, kurd her zínnen Zínnénew qet menamyore allakéman   Éme rollé, mídyaw keyxusrewí Dín ú ayínc, paréznash, níshtiman Kes newaco kurd merden, kurd her zínnen Zínnénew qet menamyore allakéman   Mílletu kurdí, amadew haziren Gyan fídan ú gyan fída, her gyan fída Kes newaco kurd merden, kurd her zínnen Zínnénew qet menamyore allakéman	ئەی ڕەقیب ھەر، مەنەن میللەتی کورد زوان نمەماڕۆیچش، جمنەری، چەرخی زەمان کەس نەواچۆ کورد مەردەن، کورد ھەر زیننەن زیننێنەو قەت مەنامیۆرە ئاڵاکێمان   ئێمە ڕۆڵێ، میدیاو کەیخوسرەوی دین و ئایینچ،پارێزناش، نیشتمان کەس نەواچۆ کورد مەردەن، کورد ھەر زیننەن زیننێنەو قەت مەنامیۆرە ئاڵاکێمان   میللەتو کوردی ھورزاوە سەرو، پای بە ونێش نەخشین کەرۆ تاجەو ژیوای کەس نەواچۆ کورد مەردەن، کورد ھەر زیننەن زیننێنەو قەت مەنامیۆرە ئاڵاکێمان   ئێمە ڕۆڵێ، میدیاو کەیخوسرەوی دین و ئایینچ،پارێزناش، نیشتمان کەس نەواچۆ کورد مەردەن، کورد ھەر زیننەن زیننێنەو قەت مەنامیۆرە ئاڵاکێمان   میللەتو کوردی، ئامادەو حازرەن گیان فیدان و گیان فیدا، ھەر گیان فیدا کەس نەواچۆ کورد مەردەن، کورد ھەر زیننەن زیننێنەو قەت مەنامیۆرە ئاڵاکێمان

English translation

English

Oh, enemy! The Kurdish people live on, They have not been crushed by the weapons of any time Let no one say Kurds are dead, they are living They live and never shall we lower our flag   We are descendants of the red banner of the revolution Look at our past, how bloody it is Let no one say Kurds are dead, they are living They live and never shall we lower our flag   The Kurdish youth rise bravely, With their blood they colored the crown of life Let no one say Kurds are dead, they are living They live and never shall we lower our flag   We are the descendants of the Medes and Cyaxares Kurdistan is our religion, our credo, Let no one say Kurds are dead, they are living They live and never shall we lower our flag   The Kurdish youth are ready and prepared, To give their life as the supreme sacrifice Let no one say Kurds are dead, they are living They live and never shall we lower our flag

References

1. Ey Reqîb, Kurdish national anthem
2. http://www.krg.org/articles/detail.asp?lngnr=16&smap=03010100&rnr=200&anr=16878
3. Flag and national anthem, KRG's Official Website.

External links

• Ey reqîb in central Kurdish on YouTube
• Ey reqîb in northern Kurdish on YouTube
• Kurdish National anthem (video) on YouTube performed by Kenwood Symphony Orchestra.